Een akoestisch neuroom is een goedaardige tumor die de zenuwen aantast die van het binnenoor naar de hersenen lopen.
Het zorgt ervoor dat de zenuwen die verantwoordelijk zijn voor het gehoor en het evenwicht niet goed meer werken, wat leidt tot gehoorverlies en oorsuizen.
In de latere stadia kan een akoestisch neuroom de zenuwen van het cerebellum en de hersenstam aantasten en de druk in de hersenen verhogen. Deze effecten kunnen levensbedreigend zijn. De tumor verspreidt zich echter niet naar andere delen van het lichaam.
Andere namen voor akoestisch neuroom zijn akoestisch neuroom, vestibulair schwannoom en gehoorzenuwtumor.
Een laag cellen die artsen Schwann-cellen noemen, bedekt bijna alle gezonde zenuwen in het lichaam. Schwann-cellen bieden isolatie en ondersteuning voor zenuwimpulsen. Als ze te snel beginnen te vermenigvuldigen rond de achtste hersenzenuw, ontstaat er een akoestisch neuroom.
Meestal groeit de tumor langzaam, gedurende een aantal jaren, maar uiteindelijk kunnen er plotseling verschillende symptomen optreden.
Akoestisch neuroom is zeldzaam. Volgens de National Organization of Rare Diseases (NORD) treft het ongeveer 1 op de 100.000 mensen. Er zijn ongeveer 2.500 nieuwe diagnoses per jaar in de Verenigde Staten en het verschijnt meestal tussen de leeftijd van 30 en 60 jaar.
Behandeling
De behandeling hangt van verschillende factoren af, waaronder:
- leeftijd van de getroffen persoon
- algemene gezondheid van de persoon
- locatie en tumorgrootte
In sommige gevallen zal een arts waakzaam afwachten aanbevelen. Als de tumor klein is of langzaam groeit, is er mogelijk geen verdere actie nodig.
Als behandeling noodzakelijk is, zijn er verschillende mogelijkheden, zoals we hier beschrijven.
Radiochirurgie
Dit is een type radiotherapie dat de tumor op een precieze manier bestraalt. Artsen noemen het ook wel de “gamma knife” en beschouwen het als een niet-invasieve behandeling.
Een arts verdooft de hoofdhuid door middel van plaatselijke verdoving en bevestigt vervolgens een lichtgewicht hoofdframe.
Met behulp van beeldvormende scans wordt de locatie van de tumor vastgesteld en kan de arts zien waar hij de stralingsbundels moet toepassen.
Het individu kan behandeling in meerdere sessies nodig hebben. Het kan ook weken, maanden of jaren duren voordat de effecten van de behandeling merkbaar zijn, en soms komt de tumor terug.
Radiochirurgie is meestal alleen een optie als de tumor 3 centimeter (cm) of kleiner is.
Microchirurgie
Met deze methode kan een chirurg de tumor geheel of gedeeltelijk verwijderen via een incisie in de schedel, onder algehele narcose en met behulp van speciale instrumenten.
Soms kunnen chirurgen slechts een deel van de tumor verwijderen, omdat het verwijderen van de hele tumor schade aan de gezichtszenuwen kan veroorzaken. Het beschadigen van de gezichtszenuwen kan leiden tot verlamming van het gezicht.
Een arts kan radiochirurgie gebruiken om de grootte van de tumor te verkleinen of de groei ervan te beperken, of om eventuele resterende sporen van de tumor na microchirurgie te verwijderen. Door de straling zorgvuldig te richten, kan de arts de schade aan gezond weefsel rond de tumor minimaliseren.
Na de operatie
Na de operatie zal een arts het herstel van de patiënt in de gaten houden en controleren of de symptomen terugkeren.
Soms is er een hoog risico op gehoorverlies na een operatie, vooral als de persoon een tumor op elke akoestische zenuw heeft. In dit geval kan de arts voorstellen om de operatie zo lang mogelijk uit te stellen.
Andere bijwerkingen van de behandeling kunnen zijn:
- duizeligheid
- gezichtszwakte of gevoelloosheid
- vermindering van de mentale alertheid als er bloedstolsels of een blokkade van hersenvocht optreden
- mogelijke oogproblemen, waaronder dubbelzien of een hangend ooglid als de behandeling de zenuwen verstoort
Onderzoekers onderzoeken momenteel de volgende mogelijke toekomstige behandelmethoden:
- een rol voor aspirine bij het beperken van tumorgroei
- het gebruik van nieuwe medicijnen om de celmechanismen te remmen die de ontwikkeling van de tumor veroorzaken
Symptomen
Symptomen van een akoestisch neuroom zijn onder meer:
- gehoorverlies aan één oor bij 90 procent van de mensen met een akoestisch neuroom
- oorsuizen, of oorsuizen
- oorpijn
- duizeligheid, evenwichtsverlies en vertigo als de tumor het binnenoor aantast
- verlies van gevoel, soms aan één kant van het gezicht en de mond
- verlies van de smaakzin op de achterste helft van de tong
Hoofdpijn, braken en bewustzijnsveranderingen kunnen optreden als een grote tumor druk uitoefent op de hersenen. Soms kunnen er zichtproblemen ontstaan.
Een akoestisch neuroom is een langzaam groeiende tumor, maar kan, als het niet wordt behandeld, druk uitoefenen op belangrijke hersenstructuren en levensbedreigend worden.
Akoestische neuroomgrootte-indeling
Een akoestisch neuroom is:
- Klein — wanneer kleiner dan 2 cm
- Medium — wanneer 2 tot 4 cm
- Groot — wanneer 4 cm of meer
Oorzaken
Wat precies de oorzaak is dat Schwann-cellen zich vermenigvuldigen en leiden tot een akoestisch neuroom, blijft onduidelijk. In de meeste gevallen is er geen identificeerbare oorzaak. Er kunnen echter enkele risicofactoren zijn, waaronder:
Leeftijd: Akoestisch neuroom verschijnt meestal tussen de leeftijd van 30 en 60 jaar
Familiegeschiedenis: Neurofibromatose type 2 kan in families voorkomen. Dit is echter slechts 5 procent van de gevallen.
Blootstelling aan straling:Aanzienlijke blootstelling aan straling van hoofd en nek tijdens de kindertijd kan het risico op latere leeftijd vergroten.
Studies hebben gesuggereerd dat sommige gevallen gerelateerd kunnen zijn aan langdurige blootstelling aan hard geluid. Mensen hebben ook gespeculeerd dat het gebruik van mobiele telefoons kan bijdragen aan de ontwikkeling van een akoestisch neuroom, maar onderzoek ondersteunt dit niet.
Neurofibromatose type 2
Soms ontwikkelt iemand neurofibromatose type 2 (NF2), waardoor akoestische neuromen ontstaan beide kanten van het hoofd. Dit is meestal een erfelijke of genetische aandoening.
Mensen met NF2 hebben meestal ook andere tumoren die het ruggenmerg en de hersenen aantasten. Deze tumoren kunnen meerdere zenuwen en lichaamsfuncties verstoren.
Diagnose
Een arts zal een onderzoek uitvoeren en de persoon vragen stellen over zijn/haar symptomen.
Als ze een akoestisch neuroom vermoeden, zullen ze waarschijnlijk een MRI-scan van het hoofd aanvragen. Dit beeldvormingsproces zal laten zien of er een tumor aanwezig is, waar deze zich bevindt en hoe groot deze is.
Om andere oorzaken van duizeligheid, gehoorverlies of vertigo uit te sluiten, kan de persoon een gehoortest, een evenwichtstest en een test voor de hersenstamfunctie ondergaan.
Andere aandoeningen met vergelijkbare symptomen zijn:
- meningeoom, een tumor die zich ontwikkelt op de hersenwand
- Ziekte van Ménière
- neuritis, een ontsteking van de zenuwen
- atherosclerose, wanneer de bloedvaten nauwer worden
Complicaties
Er kunnen zich verschillende complicaties voordoen, waaronder:
- Gehoorverlies: Dit kan zelfs na de behandeling aanhouden.
- Duizeligheid en evenwichtsverlies: Als dit gebeurt, kan het moeilijk zijn om dagelijkse activiteiten uit te voeren.
- Aangezichtsverlamming: Als een operatie, of in zeldzame gevallen de tumor zelf, de aangezichtszenuw aantast, die dicht bij de gehoorzenuw ligt, kan het gezicht aan één kant gaan hangen en kan slikken en duidelijk spreken moeilijk zijn. Dit is aangezichtsverlamming, ook wel Bell’s palsy genoemd.
- Waterhoofd: Als een grote tumor tegen de hersenstam drukt, kan dit de vloeistofstroom tussen het ruggenmerg en de hersenen beïnvloeden. Als er zich vloeistof in het hoofd ophoopt, kan dit leiden tot hydrocefalie.
Er is geen manier om akoestisch neuroom te voorkomen, maar wetenschappers onderzoeken manieren om met behulp van gentherapie de overproductie van Schwann-cellen te beheersen.
Als u geïnteresseerd bent in klinische onderzoeken naar akoestisch neuroom, klik dan hier voor meer informatie.