amohelehile Nutrition Hobaneng ha oli ea mohloaare e sa tloaelehang e le mafura a phetseng hantle ka ho fetisisa ...

Ke hobane'ng ha oli ea mohloaare e sa tloaelehang e le mafura a phetseng hantle ka ho fetisisa lefatšeng

1204

Mafura a jeoang li phehisana khang haholo, ka likhang tse matla ka mafura a liphoofolo, oli ea peo le ntho e 'ngoe le e 'ngoe e lipakeng.
Ho boletse joalo, batho ba bangata dumelana Oli ena ea mohloaare e sa tsoakoang e na le bophelo bo botle haholo.

Karolo ea lijo tsa Mediterranean, oli ena ea setso e bile lijo tsa mantlha ho batho ba bang ba phetseng hantle lefatšeng.

Liphuputso li bontša hore mafura a acids le li-antioxidants tse teng ho tsona oli ea mohloaare e ka fana ka melemo ea bohlokoa ea bophelo bo botle, ho kenyelletsa le kotsi e fokotsehileng ea lefu la pelo.

Sengoliloeng sena se hlalosa hore na hobaneng oli ea mohloaare e sa tsoakoang e le e 'ngoe ea mafura a phetseng hantle.

oli ea mohloaare
oli ea mohloaare

Oli ea mohloaare ke eng, hona e etsoa joang?

Oli ea mohloaare ke oli e hatelitsoeng ho tloha mohloaare, litholoana tsa sefate sa mohloaare.

Mokhoa oa tlhahiso o bonolo ka mokhoa o makatsang: mehloaare e hatelloa ho ntša oli.

Leha ho le joalo, liphetolelo tsa boleng bo tlaase li ka ntšoa ho sebelisoa lik’hemik’hale kapa tsa hlapolloa ka oli e ’ngoe e theko e tlaase.

Ka hona, reka se nepahetseng mofuta oli ea mohloaare ke ea bohlokoa.

Mofuta o motle ka ho fetisisa ke oli ea mohloaare e sa tsoakoang. E ntšoa ho sebelisoa mekhoa ea tlhaho, e tloaelehileng bakeng sa bohloeki le litšobotsi tse itseng tsa kutlo tse kang tatso le monko.

Ehlile oli ea mohloaare e sa tsoakoang e na le tatso e ikhethang le litaba tse phahameng tsa phenolic antioxidants, e leng lebaka le ka sehloohong la katleho ea eona.

Ho boetse ho na le oli ea mohloaare e hloekisitsoeng kapa e "khanyang", hangata e ntšoang ka lihlapolli, tse hloekisitsoeng ka mocheso, kapa esita le ho hlapolloa ka oli e theko e tlaase joalo ka oli ea soya kapa canola.

Ka lebaka lena, ho bohlokoa ho hlahloba leibole ka hloko le ho e reka ho tsoa ho morekisi ea tsebahalang. Esita le oli e ngotsoeng "extra virgin" e ka 'na eaba e ne e entsoe ka oli e theko e tlaase.

kakaretso Oli ea 'nete ea mohloaare ea virgin ke 100% ea tlhaho ebile e ruile haholo ka li-antioxidants. Lioli tse ngata tsa boleng bo tlase tsa mohloaare li se li sebelitsoe le ho silafatsoa ka oli ea theko e tlase.

Sebopeho sa limatlafatsi tsa oli ea mohloaare e sa tloaelehang

Oli ea mohloaare e sa tsoakoang e na le phepo e nepahetseng; e na le livithamini E le K tse ngata le li-acid tse ngata tse molemo.

Khaba e le 'ngoe (ligrama tse 13,5) ea oli ea mohloaare e na le lintlha tse latelang (1):

  • Mafura a khorelelitsoeng: 14%
  • Li-monounsaturated fatty acids: 73% (haholo-holo oleic acid)
  • Vithamine E: 13% ea Boleng ba Letsatsi le Letsatsi (DV)
  • Vithamine K: 7% ea DV

Haholo-holo, oli ea mohloaare e sa tsoakoang e khanya bakeng sa litaba tsa eona tsa antioxidant.

Li-antioxidants li sebetsa ka tlhaho, 'me tse ling tsa tsona li ka thusa ho loantša mafu a tebileng (2, 3).

Li-antioxidants tse ka sehloohong tsa oli li kenyelletsa oleocanthal, anti-inflammatory, hammoho le oleuropein, ntho e sireletsang LDL (cholesterol e mpe) ho tsoa ho oxidation (4, 5).

Batho ba bang ba 'nile ba nyatsa oli ea mohloaare ka ho ba le karolelano e phahameng ea omega-6 ho omega-3 (e kholo ho feta 10: 1). Leha ho le joalo, palo eohle ea mafura a polyunsaturated e ntse e le tlase, kahoo sena ha sea lokela ho ba sesosa sa ho tšoenyeha.

kakaretso Oli ea mohloaare e ruile haholo ka monounsaturated fatty acids 'me e na le tekanyo e itekanetseng ea vithamine E le K. Oli ea 'nete ea "extra virgin olive oil" e na le li-antioxidants tse ngata, tse ling tsa tsona li na le melemo e matla ea bophelo bo botle.

Oli ea mohloaare e sa tsoakoang e na le lintho tse thibelang ho ruruha

Ho nahanoa hore ho ruruha ho sa foleng ke karolo e kholo ea mafu a mangata, ho kenyelletsa lefu la pelo, mofets'e, metabolic syndrome, lefu la tsoekere le ramatiki.

Ba bang ba lumela hore matla a oli ea mohloaare a ho loantša ho ruruha ke mohloli oa melemo e mengata ea bophelo bo botle.

Oleic acid, mafura a bohlokoa ka ho fetisisa a mafura a oli ea mohloaare, a bontšitsoe ho fokotsa matšoao a ho ruruha a kang C-reactive protein (6, XNUMX).

Leha ho le joalo, litlamorao tse kholo tsa oli tse khahlanong le ho ruruha li bonahala li bakoa ke li-antioxidants, haholo-holo oleocanthal, tse bonts'itsoeng li sebetsa joalo ka setlhare se tsebahalang sa anti-inflammatory ibuprofen (8, 9).

Bafuputsi ba hakanya hore palo ea oleocanthal ho 50 ml ea oli ea mohloaare e sa tsoakoang e hlahisa litlamorao tse tšoanang le tsa 10% ea lethal dose ea ibuprofen ho batho ba baholo, bakeng sa ho imolla bohloko (XNUMX).

Ho feta moo, phuputso e 'ngoe e bontšitse hore lintho tse ka har'a oli ea mohloaare li ka fokotsa polelo ea liphatsa tsa lefutso le liprotheine tse ikarabellang bakeng sa ho ruruha (11).

Hopola hore ho ruruha ho sa foleng, ha boemo bo tlaase hangata ho bonolo haholo 'me ho nka lilemo kapa esita le mashome a lilemo ho baka tšenyo.

Ho sebelisa oli ea mohloaare e sa tsoakoang ho ka thusa ho thibela sena, ho lebisa ho fokotseng kotsi ea mafu a fapaneng a ho ruruha, ho kenyelletsa le lefu la pelo.

kakaretso Oli ea mohloaare e na le oleic acid le oleocanthal, limatlafatsi tse peli tse ka loantšang ho ruruha. Mohlomong lena ke lona lebaka le ka sehloohong la melemo ea bophelo bo botle ea oli ea mohloaare.

Oli e eketsehileng ea mohloaare le mafu a pelo

Mafu a pelo, joalo ka lefu la pelo le stroke, ke tse ling tsa lisosa tse atileng haholo tsa lefu lefatšeng ka bophara (12).

Lithuto tse ngata tsa tlhokomeliso li bonts'a hore palo ea batho ba shoang ke mafu ana e tlase libakeng tse ling tsa lefats'e, haholo linaheng tse moeling oa Leoatle la Mediterranean (13).

Pono ena qalong e ile ea tsosa thahasello lijong tsa Mediterranean, tse reretsoeng ho etsisa tsela eo batho ba linaheng tseo ba jang ka eona (14).

Liphuputso tse mabapi le lijo tsa Mediterranean li bontša hore li ka thusa ho thibela lefu la pelo. Phuputsong e kholo, e fokolitse tlhaselo ea pelo, stroke, le lefu ka 30% (15).

Oli ea mohloaare e sa tsoakoang e sireletsa khahlanong le lefu la pelo ka mekhoa e mengata (16):

  • Fokotsa ho ruruha: Oli ea mohloaare e sireletsa khahlanong le ho ruruha, ntho e ka sehloohong ea lefu la pelo (17, 18).
  • E fokotsa k'holeseterole e mpe ea LDL: + Oli e sireletsa likaroloana tsa LDL ho senyeha ha oxidative, ntlha ea bohlokoa ho nts'etsopele ea lefu la pelo (19).
  • E ntlafatsa bophelo bo botle ba methapo ea mali: Oli ea mohloaare e ntlafatsa ts'ebetso ea endothelium, e leng lera la methapo ea mali (20, 21).
  • E thusa ho laola ho phalla ha mali: Liphuputso tse ling li fana ka maikutlo a hore oli ea mohloaare e ka thusa ho thibela mali a sa batleheng, e leng tšobotsi ea bohlokoa ea lefu la pelo le stroke (22, 23).
  • E fokotsa khatello ea mali: Phuputso ho bakuli ba nang le khatello e phahameng ea mali e fumane hore oli ea mohloaare e theola khatello ea mali haholo le ho fokotsa tlhoko ea meriana ea khatello e phahameng ea mali ka 48% (24).

Ka lebaka la litlamorao tsa bioloji ea oli ea mohloaare, ha ho makatse hore ebe batho ba sebelisang oli ea mohloaare haholo ba na le kotsi e tlase ea ho bolaoa ke lefu la pelo kapa stroke (25, 26).

Lithuto tse ngata - haeba e se tse makholo - tsa liphoofolo le batho li bontšitse hore oli ea mohloaare e na le melemo e meholo bakeng sa pelo.

Ha e le hantle, ho na le bopaki bo lekaneng ba ho khothaletsa hore batho ba nang le kapa ba kotsing e kholo ea ho tšoaroa ke lefu la pelo ba kenyelle oli e ngata ea mohloaare e sa tsoakoang lijong tsa bona.

kakaretso Oli ea mohloaare e ka ba e 'ngoe ea lijo tse phetseng hantle tseo u ka li jang bakeng sa bophelo bo botle ba pelo ea hau. E fokotsa khatello ea mali le ho ruruha, e sireletsa likaroloana tsa LDL ho oxidation, 'me e ka thusa ho thibela ho hoama ha mali.

Le hoja oli ea mohloaare e 'nile ea ithutoa haholo-holo bakeng sa liphello tsa eona bophelong bo botle ba pelo, tšebeliso ea eona e boetse e amahanngoa le melemo e meng e mengata ea bophelo bo botle.

Oli ea mohloaare le kankere

Kankere ke sesosa se tloaelehileng sa lefu 'me se khetholloa ke ho hōla ho sa laoleheng ha lisele.

Liphuputso li bontšitse hore batho ba lulang linaheng tsa Mediterranean ba na le kotsi e batlang e le tlaase ea kankere, 'me batho ba bang ba nahana hore oli ea mohloaare e na le ho hong ho amanang le eona.27).

Tšenyo ea oxidative e tsoang ho limolek'hule tse kotsi tse bitsoang li-radicals tsa mahala ke sesosa se ka bang teng ho nts'etsopele ea mofets'e. Leha ho le joalo, oli ea mohloaare e sa tsoakoang e na le li-antioxidants tse ngata tse fokotsang tšenyo ea oxidative (28, 29).

Oleic acid ka oli ea mohloaare e boetse e hanana haholo le oxidation mme e na le litlamorao ho liphatsa tsa lefutso tse amanang le mofetše (30, 31).

Lithuto tse ngata tsa liteko tsa liteko li bonts'itse hore metsoako e ka har'a oli ea mohloaare e ka thusa ho loants'a mofetše maemong a molek'hule (32, 33, 34).

Seo se boletse, liteko tse laoloang ho batho ha li e-so tsebe hore na oli ea mohloaare e ka thusa ho thibela mofetše.

Oli ea mohloaare le lefu la Alzheimer

Lefu la Alzheimer ke lefu le atileng ka ho fetesisa la neurodegenerative lefatšeng ka bophara ebile ke sesosa se ka sehloohong sa 'dementia'.

E 'ngoe ea matšoao a lefu la Alzheimer's ke ho bokellana ha liprotheine tse ferekaneng tse bitsoang li-beta-amyloid plaque ho li-neuron tse itseng bokong.

Phuputso ho litoeba e bonts'itse hore ntho e ka har'a oli ea mohloaare e ka thusa ho tlosa li-plaque tsena (35).

Ntle le moo, phuputso e laoloang ho batho e bonts'itse hore lijo tsa Mediterranean tse ruisitsoeng ka oli ea mohloaare li ntlafalitse ts'ebetso ea boko le ho fokotsa kotsi ea ho holofala ha kelello (36).

kakaretso Bopaki ba pele bo fana ka maikutlo a hore oli ea mohloaare e ka thusa ho loantša mofetše le lefu la Alzheimer, leha lithuto tsa batho li hloka ho tiisa sena.

A na u ka pheha ka see?

Nakong ea ho pheha, mafura a acid a ka oxidize, ho bolelang hore a itšoara ka oksijene 'me a senyeha.

Litlamo tse peli tsa limolek'hule tsa acid e mafura li ikarabella haholo ho sena.

Ka lebaka lena, mafura a mangata (ha a na litlamo tse peli) a hanyetsa mocheso o phahameng, athe lipoluoe Mafura a sa tsitsang (li-bond tse ngata tse peli) a na le kutloelo-bohloko ebile a senyehile.

Oli ea mohloaare, eo haholo-holo e nang le eona li-monoacids mafura a sa tsitsang (matlapa a le mong a mabeli), a hanana haholo le mocheso o phahameng.

Phuputsong e 'ngoe, bafuputsi ba ile ba futhumatsa oli ea mohloaare e sa tsoakoang ho ea ho 180 ° C (356 ° F) ka lihora tse 36. Oli e ne e sa khone ho senya (37).

Boithuto bo bong bo sebelisitse oli ea mohloaare ho halika mme ho nkile lihora tse 24 ho isa ho tse 27 hore e fihle maemong a tšenyo a neng a nkuoa a le kotsi (38).

Ka kakaretso, oli ea mohloaare e bonahala e sireletsehile haholo, esita le ho pheha ka mocheso o phahameng haholo.

Oli ea mohloaare e na le bophelo bo botle haholo.

Bakeng sa ba nang le lefu la pelo kapa ba kotsing e kholo ea ho le tšoara, oli ea mohloaare ka sebele ke lijo tse monate haholo.

Leha ho le joalo, etsa bonnete ba hore u reka oli ea mohloaare e sa tloaelehang e sa hlapolotsoeng ka oli e theko e tlaase.

Melemo ea mafura ana a babatsehang ke e ’ngoe ea lintlha tse seng kae tseo litsebi tse ngata tsa phepo li lumellanang ka tsona.

TLOHANG MOKHOA

Ka kopo kenya mantsoe a hau!
Ka kopo kenya lebitso la hau mona