faafeiloaiga taumafa 10 mafua'aga autu o le mamafa ma le puta

10 mafua'aga autu o le mamafa ma le puta

664


O le tino puta o se tasi lea o fa'afitauli fa'alesoifua maloloina tele i le lalolagi.

E fesoʻotaʻi ma le tele o tulaga faʻapitoa, faʻatasi e taʻua o le metabolic syndrome. O nei mea e aofia ai le toto maualuga, maualuga le suka toto, ma le leaga o le lipid profile.

O tagata e maua i le metabolic syndrome e sili atu le maualuga o le lamatiaga o le ma'i fatu ma le ma'isuka ituaiga 2, pe a fa'atusatusa i latou o lo'o i totonu o le fua masani o latou mamafa.

I nai tausaga ua tuana'i, o le tele o su'esu'ega ua taula'i i le mafua'aga o le puta ma le auala e puipuia ai pe togafitia ai.


Lisi o mea

Obesity ma Willpower

Mafuaaga o le faateleina o le mamafa

E foliga mai e toʻatele tagata e manatu o le maua o le mamafa ma le tino puta e mafua mai i le leai o se malosi.

E le'o atoatoa lenei mea. E ui o le mamafa o le mamafa e tele lava e mafua mai i le 'ai ma le olaga, o nisi tagata e le lelei pe a oʻo mai i le puleaina o a latou masaniga taumafa.

O le mea moni o le soona 'ai e mafua mai i mea ola eseese e pei o genetics ma hormones. O nisi tagata e masani lava ona maua le mamafa (1).

O le mea moni, e mafai e tagata ona foia o latou tulaga faaletonu e ala i le suia o latou olaga ma amioga. O suiga o le olaga e manaʻomia ai le malosi, faʻamaoni ma le faʻamaoni.

Ae ui i lea, o le fai mai o amioga e na'o se galuega o le loto e matua faigofie lava.

Latou te le amana'ia isi mea uma e iu ai ina iloa mea e fai e tagata ma pe a latou faia.

O mea nei e 10 o loʻo taʻitaʻia mafuaʻaga o le maua o le mamafa, oona, ma faʻamaʻi metabolic, o le tele o ia mea e leai se mea e fai ma le malosi.

1. kenera

O le tino puta e iai se vaega fa'atupu malosi. O fanau a matua lapopoa e sili atu ona lapopoa nai lo fanau a matua paee.

E le faapea o le tino puta ua uma ona fuafuaina. O mea e te 'ai e mafai ona i ai se aafiaga tele i kenera e fa'aalia ae leai.

O sosaiete e le o ni pisinisi e vave ona lapo'a pe a amata ona latou 'ai i meaai masani a papalagi. E le'i suia a latou kenera, ae o le si'osi'omaga ma fa'ailoga na latou lafoina i o latou kene na suia.

I se faaupuga faigofie, o vaega o le kenera e aafia ai lou malosi e maua ai le mamafa. O suʻesuʻega i masaga tutusa e faʻaalia lelei lenei mea (2).

aotelega O nisi tagata e foliga mai e masani ona maua le mamafa ma le puta.


2. Inisinia Laisa

O mea'ai e fa'amama tele e masani ona sili atu nai lo mea fa'amama fa'afefiloi ma mea fa'aopoopo.

O nei oloa ua mamanuina ina ia taugofie, tumau mo se taimi umi lava i luga o le maketi, ma le tofo e matua ofoofogia lava e faigata ona teena.

E ala i le faia o mea'ai i le suamalie e mafai ai, e taumafai le au gaosi mea'ai e fa'ateleina le fa'atau. Ae latou te uunaia foi le soona ai.

O le tele o mea'ai gaosi i aso nei e le pei o mea'ai atoa. O mea nei e sili ona fa'atekinisi, ua fa'atulagaina e fa'aoga ai tagata.

aotelega O faleoloa e tumu i meaʻai faʻapipiʻi e faigata ona teena. O nei oloa e faʻamalosia ai foi le 'ai tele.

3. Vaisu meaai

O le tele o mea'ai suamalie, ga'o tele e fa'aosofia ai nofoaga autu o taui o lou fai'ai (3, 4).

O le mea moni, o nei meaʻai e masani ona faʻatusatusa i vailaʻau masani e faʻaaogaina e pei o le ava malosi, cocaine, nicotine, ma le cannabis.

O mea'ai leaga e mafai ona fa'atupu vaisu i tagata ma'ale'ale. O nei tagata ua le mafai ona pulea a latou amioga, e pei lava o tagata o loo tauivi ma vaisu o le ava ua le mafai ona pulea a latou amioga inu.

O vaisu o se faafitauli lavelave e mafai ona faigata tele ona foia. A e fai ma vaisu i se mea, e leiloa lou sa'olotoga e filifili ai ma amata loa ona vala'au mai lou fai'ai biochemistry ia te oe.

aotelega O nisi tagata e o'o i le tu'inanau malosi po'o se vaisu. E moni lava lenei mea mo mea'ai suamalie, ga'o maualuga e faaosofia ai nofoaga autu o taui i le fai'ai.


4. Fa'atauga Fa'atau

O tagata fai mea'ai leaga o ni maketi fa'atauva'a.

O a latou togafiti e mafai i nisi taimi ona le talafeagai ma o nisi taimi latou te taumafai e faʻatau atu oloa e sili ona le lelei o ni meaʻai maloloina.

O nei kamupani foi latou te faia ni faamatalaga taufaasese. Ae sili atu le leaga, latou te faʻamoemoeina a latou maketi faʻapitoa i tamaiti.

I le lalolagi i aso nei, o tamaiti ua amata ona lapopoa, maʻi suka ma fai ma vaisu i meaʻai leaga aʻo leʻi taitai lava le matutua e faia ai filifiliga atamai e uiga ia i latou.

aotelega E fa'aalu e le au fai mea'ai le tele o tupe e fa'atau ai mea'ai leaga, o nisi taimi e fa'apitoa i tamaiti, e leai se poto po'o se poto masani e iloa ai le mea sese.


5. inisalini

O le inisalini o se hormone sili ona taua e faʻatonutonu, faatasi ai ma isi mea, le teuina o le malosi.

O se tasi o ana galuega o le taʻu atu lea i sela gaʻo e teu ai gaʻo ma taofi le gaʻo o loʻo latou tauaveina.

O mea'ai i Sisifo e fa'aolaina ai le fa'atosina o le inisalini i le to'atele o tagata lapo'a pe mamafa. O le mea lea e siitia ai le inisalini i le tino atoa, ma mafai ai ona teuina le malosi i sela ga'o nai lo le avanoa e faaaoga (5).

E ui o le matafaioi a le inisalini i le lapo'a e finauina, o le tele o suʻesuʻega o loʻo fautua mai ai o le maualuga o le inisalini o loʻo i ai se sao taua i le atinaʻeina o le puta (6).

O se tasi o auala sili e fa'aitiitia ai lau inisalini o le fa'aitiitia o ga'o ga'o faigofie pe fa'amama a'o fa'ateleina le alava (7).

E masani ona o'o atu ai i le fa'aitiitiga otometi i le fa'aogaina o le kalori ma le pa'u mamafa e aunoa ma se taumafaiga - e le mana'omia le faitauina o le kalori po'o le fa'atonutonuina o vaega (8, 9).

aotelega O le maualuga o le inisalini ma le inisalini tetee e fesoʻotaʻi ma le atinaʻeina o le tino puta. Ina ia faʻaitiitia le maualuga o le inisalini, faʻaitiitia lou faʻaogaina o gaʻo gaʻo mama ma 'ai atili fiber.


6. O vailaau faapitoa

O le tele o vaila'au e mafai ona fa'atupu ai le fa'atupuina o le mamafa e fai ma a'afiaga (10).

Mo se faʻataʻitaʻiga, o vailaʻau faʻamaʻi e fesoʻotaʻi ma le faʻaititia o le mamafa i le taimi (11).

O isi fa'ata'ita'iga e aofia ai vaila'au ma'i suka ma vaila'au fa'ama'i (12, 13).

O nei vaila'au e le fa'aitiitia ai lou malosi. Latou te faʻaleagaina le gaioiga o lou tino ma lou faiʻai, faʻaititia ai lou metabolic rate pe faʻateleina lou fia'ai (14, 15).

aotelega O nisi vaila'au e mafai ona fa'ateleina le fa'atupuina o le mamafa e ala i le fa'aitiitia o le aofa'i o kalori e mu po'o le fa'ateleina o le mana'o.

7. Leptin tetee

Leptin o le isi hormone e iai sona sao taua i le tino puta.

E gaosia e sela ga'o ma fa'atupula'ia lona toto i le fa'ateleina o ga'o. Mo lenei mafuaʻaga, e maualuga le maualuga o le leptin i tagata laʻititi.

I tagata soifua maloloina, maualuga maualuga leptin e fesoʻotaʻi ma le leai o se manaʻo. A lelei le galue, e tatau ona ta'u atu i lou fai'ai le maualuga o au ga'o.

O le faafitauli o le leptin e le aoga e pei ona tatau ai i le tele o tagata lapopoa ona o nisi mafuaaga e le mafai ai ona sopoia le pa puipui o le toto-faiai (16).

O lenei tulaga e taʻua o le leptin resistance ma ua manatu o se tasi o mafuaʻaga autu i le pathogenesis o le gaʻo.

aotelega Leptin, o se hormone e faʻaitiitia ai le manaʻo, e le aoga i le tele o tagata laʻititi.


8. Avanoa meaai

O le isi itu e matua a'afia ai le puimanava o tagata o le maua lea o mea'ai, lea ua matua fa'ateleina i nai seneturi ua tuana'i.

O mea'ai, aemaise lava mea'ai leaga, ua i ai i soo se mea i le taimi nei. O faleoloa e fa'aalia mea'ai fa'aosooso i mea e sili ona pu'eina e lau vaai.

O le isi fa'afitauli o mea'ai leaga e masani ona taugofie nai lo mea'ai atoa, maloloina, aemaise lava i Amerika.

O nisi tagata, aemaise lava i pitonu'u matitiva, e le maua lava le avanoa e fa'atau ai mea'ai moni, pei o fualaau 'aina fou ma fualaau faisua.

O faleoloa fa'atauoloa o lo'o i totonu o nei eria na'o le fa'atauina atu o le soda, lole, ma mea'ai leaga ua uma ona fa'aogaina ma afifi.

E mafai faapefea ona avea ma se filifiliga pe afai e leai se mea?

aotelega I nisi o eria, e mafai ona faigata pe taugata le mauaina o mea'ai fou, atoatoa, fa'amalosia tagata e fa'atau mea'ai leaga.

9. suka

O le suka faaopoopo atonu o se vaega sili ona leaga o taumafa faʻaonaponei.

E mafua ona o le suka e suia hormones o lou tino ma le biochemistry pe a soona taumafa. E fesoasoani lea i le maua o le mamafa.

O le suka faaopoopo o le afa kulukose, afa fructose. E maua e tagata le kulukose mai mea'ai eseese, e aofia ai masoa, ae o le tele o le fructose e sau mai le suka faaopoopo.

O le tele o le fructose e mafai ona o'o atu ai i le inisalini tetee ma maualuga le inisalini. E le gata i lea, e le faʻamalosia ai le faʻamalieina i le auala lava e tasi o le kulukose (17, 18, 19).

Mo nei mafuaʻaga uma, o le suka e fesoasoani i le faʻateleina o le teuina o le malosi ma iʻu ai i le gaʻo.

aotelega E talitonu saienitisi o le tele o le taumafa suka e mafai ona avea ma se tasi o mafuaʻaga autu o le puta.

10. Fa'amatalaga leaga

Ua fa'aseseina tagata i le lalolagi atoa e uiga i le soifua maloloina ma mea'ai.

E tele mafuaʻaga mo lenei mea, ae o le tele o faʻafitauli e faʻalagolago i le mea e maua ai e tagata a latou faʻamatalaga.

Mo se faʻataʻitaʻiga, o le tele o upega tafaʻilagi o loʻo faʻasalalau faʻamatalaga le saʻo pe le saʻo foi e uiga i le soifua maloloina ma meaʻai.

O nisi ala o faasalalauga e faafaigofie pe faauigaseseina taunuuga o suesuega faasaienitisi, e masani ona ave ese mai le talaaga.

O isi fa'amatalaga atonu e le o toe aoga pe fa'avae i luga o a'oa'oga e le'i fa'amaonia atoatoa.

E iai foi se sao a kamupani taumafa. O nisi e fa'alauiloa oloa, e pei o mea fa'aopoopo e pa'u ai le mamafa, e le aoga.

Fuafuaga pa'u mamafa e fa'avae i fa'amatalaga sese e mafai ona fa'agesegese lou alualu i luma. E taua le filifilia ma le faaeteete o au punaoa.

aotelega O fa'amatalaga sese e mafai ona saofagā i le fa'atupuina o le mamafa o nisi tagata. E mafai foi ona atili faigata ai le pa'u o le mamafa.

Le iʻuga mulimuli

Afai ei ai ni ou atugaluga e uiga i lou sulugatiti, e le tatau ona e fa'aogaina lenei tusiga e fai ma 'alofaga e fiu ai.

E ui lava e le mafai ona e pulea atoatoa le auala e galue ai lou tino, e mafai ona e aʻoaʻo e pulea au masaniga taumafa ma suia lou olaga.

Se'i vagana ua fa'alavelaveina oe e se ma'i, o lo'o ia te oe le malosi e pulea ai lou mamafa.

E tele taimi e manaʻomia ai le tele o galuega ma se suiga tele i le olaga, ae o le toʻatele o tagata e ausia le manuia mo se taimi umi e ui lava i luitau o loʻo tuʻuina atu ia i latou.

O le sini o lenei tusiga o le tatalaina lea o mafaufau o tagata i le mea moni o se mea e ese mai le matafaioi a le tagata lava ia o loʻo i ai se sao i le faʻamaʻi o meaʻai.

O le mea moni e manaʻomia le suia o masaniga taumafa faʻaonapo nei ma le aganuʻu taumafa ina ia mafai ai ona toe faʻafoʻi lenei faʻafitauli i le lalolagi atoa.

O le manatu o nei mea uma ona o le le lava o le malosi o le mea tonu lava lea e manaʻo ai le au fai meaʻai e te talitonu i ai, ina ia mafai ona latou faʻaauau le maketiina ma le filemu o le mafaufau.

TU'U SE FAAMATALAGA

Faʻamolemole ulufale lau faʻamatalaga!
Faʻamolemole tuʻu lou igoa iinei