Cysteine ​​​​ndi gawo lofunikira la amino acid.

Ubwino wa NAC : Amaonedwa kuti ndi ofunika kwambiri chifukwa thupi lanu limatha kupanga kuchokera ku ma amino acid ena, omwe ndi methionine ndi serine. Izi zimangofunika pamene zakudya za methionine ndi serine zili zochepa.

Cysteine ​​​​imapezeka muzakudya zambiri zokhala ndi mapuloteni, monga nkhuku, turkey, yoghurt, tchizi, mazira, mbewu za mpendadzuwa, ndi nyemba.

N-acetyl cysteine ​​​​(NAC) ndi chowonjezera cha cysteine ​​​​.

Kugwiritsa ntchito cysteine ​​​​ndi NAC yokwanira ndikofunikira pazifukwa zosiyanasiyana zathanzi, kuphatikiza kubwezeretsa antioxidant yamphamvu kwambiri mthupi lanu, glutathione. Ma amino acid awa amathandizanso pakupuma kosatha, chonde komanso thanzi laubongo.

Nawa maubwino 9 apamwamba azaumoyo a NAC.

1. Chofunika kwambiri popanga glutathione, antioxidant wamphamvu

CNA imayamikiridwa makamaka chifukwa cha ntchito yake yopanga ma antioxidants.

Pamodzi ndi ma amino acid ena awiri - glutamine ndi glycine - NAC imafunika kupanga ndi kudzaza glutathione.

Glutathione ndi imodzi mwama antioxidants ofunika kwambiri m'thupi. Zimathandizira kuletsa ma radicals aulere omwe amatha kuwononga ma cell ndi minofu m'thupi lanu.

Ndikofunikira kuti chitetezo cha mthupi chitetezeke komanso kulimbana ndi kuwonongeka kwa ma cell. Ofufuza ena amakhulupirira kuti zitha kuthandizira kukhala ndi moyo wautali (1).

Ma antioxidant ake ndi ofunikiranso polimbana ndi matenda ena ambiri obwera chifukwa cha kupsinjika kwa okosijeni, monga matenda amtima, kusabereka, ndi matenda ena amisala (2).

Pitilizani NAC imathandizira kubwezeretsa glutathione, antioxidant wamphamvu kwambiri m'thupi lanu. Chifukwa chake, imatha kusintha zinthu zosiyanasiyana zaumoyo.

2. Zothandizira kuchotsa poizoni pofuna kupewa kapena kuchepetsa kuwonongeka kwa impso ndi chiwindi

NAC imakhala ndi gawo lofunikira pakuchotsa thupi lanu.

Izi zingathandize kupewa zotsatira zoyipa za mankhwala ndi poizoni zachilengedwe (3).

M'malo mwake, madokotala nthawi zonse amapereka NAC m'mitsempha kwa anthu omwe ali ndi overdose ya acetaminophen kuti ateteze kapena kuchepetsa kuwonongeka kwa impso ndi chiwindi (4).

NAC ilinso ndi ntchito za matenda ena a chiwindi chifukwa cha ma antioxidant ndi anti-yotupa (5).

Pitilizani NAC imathandiza kuchepetsa thupi lanu ndipo imatha kuchiza overdose ya acetaminophen.

3. Akhoza Kupititsa patsogolo Kusokonezeka kwa Maganizo ndi Makhalidwe Osokoneza

NAC imathandizira kuwongolera kuchuluka kwa glutamate - neurotransmitter yofunika kwambiri muubongo wanu (6).

Ngakhale kuti glutamate ndiyofunikira kuti ubongo uzigwira ntchito bwino, kuchuluka kwa glutamate pamodzi ndi kuchepa kwa glutathione kumatha kuwononga ubongo.

Izi zitha kuyambitsa zovuta zamaganizidwe, monga bipolar disorder, schizophrenia, obsessive-compulsive disorder (OCD), komanso machitidwe osokoneza bongo (7, 8).

Kwa anthu omwe ali ndi matenda ochititsa munthu kusinthasintha zochitika komanso kupsinjika maganizo, NAC ingathandize kuchepetsa zizindikiro ndikuwongolera luso lanu lonse logwira ntchito. Kuphatikiza apo, kafukufuku akuwonetsa kuti zitha kutenga nawo gawo pochiza OCD yolimba mpaka yoopsa (9, 10).

Momwemonso, kafukufuku wa nyama adawonetsa kuti NAC ikhoza kuchepetsa zotsatira zoyipa za schizophrenia, monga kusiya kucheza ndi anthu, mphwayi, komanso kuchepetsa nthawi yayitali (11).

Zowonjezera za CNA zingathandizenso kuchepetsa zizindikiro zosiya ndikupewa kubwereranso kwa omwerekera ndi cocaine (12, 13).

Kuphatikiza apo, kafukufuku woyambirira akuwonetsa kuti NAC imatha kuchepetsa chamba ndi chikonga komanso zilakolako zosuta (14, 15).

Ambiri mwamavutowa ali ndi njira zochepetsera kapena zosagwira ntchito pakadali pano. NAC ikhoza kukhala chithandizo chothandiza kwa anthu omwe ali ndi izi (16).

Pitilizani Mwa kuwongolera kuchuluka kwa glutamate muubongo wanu, NAC imatha kuchepetsa zizindikiro zamavuto angapo amisala ndikuchepetsa zizolowezi.

4. Imathandiza kuthetsa zizindikiro za kupuma

NAC ikhoza kuthetsa zizindikiro za kupuma pochita ngati antioxidant ndi expectorant, kutulutsa ntchentche mumlengalenga.

Monga antioxidant, NAC imathandizira kubwezeretsanso milingo ya glutathione m'mapapu anu ndikuchepetsa kutupa mu bronchi ndi mapapu.

Anthu omwe ali ndi matenda osokoneza bongo a m'mapapo (COPD) amavutika ndi kuwonongeka kwa okosijeni kwa nthawi yayitali komanso kutupa kwa minofu ya m'mapapo, zomwe zimapangitsa kuti mpweya ukhale wochepa, zomwe zimayambitsa kupuma movutikira komanso kutsokomola.

Zowonjezera za NAC zagwiritsidwa ntchito kukonza zizindikiro za COPD, kuchulukira, komanso kuchepa kwa mapapo (17, 18, 19).

Pakufufuza kwa chaka chimodzi, 600 mg ya NAC kawiri tsiku lililonse idasintha kwambiri mapapu ndi zizindikiro za odwala omwe ali ndi COPD yokhazikika (20).

Anthu omwe akudwala matenda a bronchitis amathanso kupindula ndi NAC.

Bronchitis imachitika pamene chingwe cha mpweya m'mapapo mwanu chikatupa, kutupa, ndikutsekereza njira yopita kumapapu anu (21, 22).

Mwa kupatulira ntchofu mu bronchi ndi kuchuluka kwa glutathione, NAC ikhoza kuthandizira kuchepetsa kuuma komanso pafupipafupi kwa kupuma, kutsokomola, ndi kupuma (23).

Kuphatikiza pakuchepetsa COPD ndi bronchitis, NAC imatha kusintha mikhalidwe ina yamapapu ndi mpweya monga cystic fibrosis, mphumu, ndi pulmonary fibrosis, komanso zizindikiro za kutsekeka kwa m'mphuno ndi nkusani komwe kumachitika chifukwa cha ziwengo kapena matenda (24).

Pitilizani Mphamvu ya antioxidant ndi expectorant ya NAC ikhoza kupititsa patsogolo ntchito ya m'mapapo mwa kuchepetsa kutupa ndi kuphwanya ntchofu.

5. Imawongolera thanzi laubongo powongolera glutamate ndikuwonjezeranso glutathione

Kuthekera kwa NAC kubwezeretsanso glutathione ndikuwongolera kuchuluka kwa glutamate muubongo kumatha kusintha thanzi laubongo.

Ubongo wa neurotransmitter glutamate umakhudzidwa ndi maphunziro osiyanasiyana, machitidwe, ndi kukumbukira zinthu, pomwe antioxidant glutathione imathandizira kuchepetsa kuwonongeka kwa okosijeni m'maselo aubongo okhudzana ndi ukalamba (6).

Chifukwa NAC imathandizira kuwongolera kuchuluka kwa glutamate ndikubwezeretsanso glutathione, zitha kupindulitsa anthu omwe ali ndi vuto laubongo ndi kukumbukira (4).

Matenda a ubongo Matenda a Alzheimer's amachititsa kuti munthu asamaphunzire ndi kukumbukira. Kafukufuku wa nyama akuwonetsa kuti NAC ikhoza kuchedwetsa kutayika kwa chidziwitso mwa anthu omwe ali ndi matenda a Alzheimer's (4, 25).

Matenda ena a ubongo, matenda a Parkinson, amadziwika ndi kuwonongeka kwa maselo omwe amapanga neurotransmitter dopamine. Kuwonongeka kwa okosijeni m'maselo ndi kuchepa kwa mphamvu ya antioxidant kumathandizira kudwala.

Zowonjezera za CNA zimawoneka kuti zimathandizira magwiridwe antchito a dopamine komanso zizindikiro za matenda monga kunjenjemera (4).

Ngakhale NAC ikhoza kupititsa patsogolo thanzi laubongo, kafukufuku wambiri mwa anthu akufunika kuti apeze mfundo zolimba.

Pitilizani Pothandizira kubwezeretsa antioxidant glutathione ndikuwongolera glutamate, NAC imatha kuchiza matenda monga Alzheimer's ndi Parkinson's.

6. Akhoza Kupititsa patsogolo Kubereka Kwa Amuna ndi Akazi

Pafupifupi 15% ya mabanja onse omwe akufuna kukhala ndi pakati amakhudzidwa ndi kusabereka. Pafupifupi theka la milandu, kusabereka kwa amuna ndizomwe zimayambitsa (26).

Mavuto ambiri osabereka aamuna amawonjezeka pamene ma antioxidant ali osakwanira kuthana ndi kupangika kwa ma radicals aulere muubereki wanu. Kupsinjika kwa okosijeni kungayambitse kufa kwa maselo ndikuchepetsa chonde (26).

Nthawi zina, NAC yawonetsedwa kuti imathandizira kubereka kwa amuna.

Chimodzi mwa zinthu zomwe zimapangitsa kuti mwamuna asabereke ndi varicocele: pamene mitsempha mu scrotum imakula chifukwa cha kuwonongeka kwakukulu kwaufulu. Opaleshoni ndiyo chithandizo chachikulu.

Mu kafukufuku wina, amuna a 35 omwe ali ndi varicocele anapatsidwa 600 mg ya NAC tsiku lililonse kwa miyezi itatu atachitidwa opaleshoni. Kuphatikizika kwa opaleshoni ndi chowonjezera cha NAC kumathandizira kukhulupirika kwa umuna komanso kuchuluka kwa pathupi kwa anzawo ndi 22% poyerekeza ndi gulu lowongolera (27).

Kafukufuku wina wa amuna 468 omwe ali ndi infertility adapeza kuti kuwonjezera pa 600 mg ya NAC ndi 200 mcg ya selenium kwa masabata 26 kumapangitsa kuti umuna ukhale wabwino (28).

Ochita kafukufuku anena kuti chowonjezera ichi chiziwoneka ngati njira yochizira kusabereka kwa amuna.

Kuphatikiza apo, NAC imatha kupititsa patsogolo chonde mwa amayi omwe ali ndi matenda a polycystic ovary (PCOS) poyambitsa kapena kukulitsa mayendedwe a ovulation (29).

Pitilizani NAC ikhoza kuthandiza kukonza chonde mwa amuna pochepetsa kupsinjika kwa okosijeni komwe kumawononga kapena kupha maselo obereketsa. Zingathandizenso pakubereka kwa amayi omwe ali ndi PCOS.

7. Akhoza kukhazikika shuga m'magazi mwa kuchepetsa kutupa m'maselo amafuta

Kuchuluka kwa shuga m'magazi ndi kunenepa kwambiri kumathandizira kutukusira kwa minofu yamafuta.

Izi zitha kuwononga kapena kuwononga zolandilira insulin ndikuyika pachiwopsezo chachikulu cha matenda amtundu wa 2 (30).

Kafukufuku wa zinyama awonetsa kuti NAC imatha kukhazikika shuga m'magazi pochepetsa kutupa m'maselo amafuta ndikuwongolera kukana kwa insulini (31, 32).

Ma receptor a insulin akakhala osasunthika komanso athanzi, amachotsa shuga m'magazi anu moyenera, ndikusunga milingo mkati mwa malire oyenera.

Komabe, kumbukirani kuti kafukufuku wa NAC mwa anthu akufunika kuti atsimikizire zotsatirazi pakuwongolera shuga wamagazi.

Pitilizani Pochepetsa kutupa m'matumbo amafuta, NAC imatha kuchepetsa kukana kwa insulin ndikuwongolera kuwongolera shuga m'magazi, koma kafukufuku wamunthu akusowa.

8. Angachepetse Chiwopsezo cha Matenda a Mtima mwa Kupewa Kuwonongeka kwa Oxidative

Kuwonongeka kwa okosijeni ku minofu ya mtima nthawi zambiri kumayambitsa matenda a mtima, kumayambitsa sitiroko, matenda a mtima, ndi mavuto ena aakulu.

NAC ikhoza kuchepetsa chiwopsezo cha matenda amtima pochepetsa kuwonongeka kwa okosijeni pamitima yanu (33).

Zasonyezedwanso kuti zimawonjezera kupanga nitric oxide, yomwe imalimbikitsa kufalikira kwa mitsempha komanso kuyendetsa magazi. Izi zimafulumizitsa kutuluka kwa magazi kumtima wanu ndipo zingachepetse chiopsezo cha matenda a mtima (34).

Chochititsa chidwi, kafukufuku wa chubu choyesera adawonetsa kuti, akaphatikizidwa ndi tiyi wobiriwira, NAC ikuwoneka kuti imachepetsa kuwonongeka komwe kumachitika chifukwa cha oxidized LDL cholesterol, chinthu china chomwe chimayambitsa matenda amtima (35).

Pitilizani NAC ikhoza kuchepetsa kuwonongeka kwa okosijeni pamtima wanu, zomwe zingachepetsenso chiopsezo cha matenda a mtima.

9. Kukhoza Kuchulukitsa Miyezo ya Glutathione Kukhoza Kupititsa patsogolo Ntchito Yamthupi

NAC ndi glutathione zimathandizanso kuti chitetezo cha mthupi chitetezeke.

Kafukufuku wokhudzana ndi matenda ena okhudzana ndi NAC ndi glutathione akuwonetsa kuti chitetezo cha mthupi chikhoza kusinthidwa - ndikubwezeretsanso - ndi NAC supplementation (36).

Izi zawerengedwa kwambiri mwa anthu omwe ali ndi kachilombo ka HIV (HIV).

Mu maphunziro awiri, NAC supplementation inachititsa kuti chitetezo cha mthupi chiwonjezeke kwambiri - ndi kubwezeretsa pafupifupi maselo akupha achilengedwe (36, 37, 38).

Miyezo yambiri ya NAC m'thupi lanu imathanso kulepheretsa HIV-1 kubalana (39).

Kafukufuku wamachubu oyesa adawonetsa kuti m'malo ena osowa chitetezo chamthupi, monga chimfine, NAC imatha kulepheretsa kachilomboka kuti zisabwere. Izi zitha kuchepetsa zizindikiro komanso moyo wautali wa matendawa (40).

Momwemonso, kafukufuku wina wamachubu oyesa adalumikiza NAC ndi kufa kwa maselo a khansa ndikuletsa kubweza kwa maselo a khansa (41, 42).

Pazonse, maphunziro ochulukirapo a anthu akufunika. Choncho, lankhulani ndi dokotala musanatenge NAC panthawi ya chithandizo cha khansa (43).

Pitilizani Kuthekera kwa NAC kukulitsa milingo ya glutathione kumatha kupititsa patsogolo chitetezo chamthupi m'matenda osiyanasiyana.

Mlingo

Palibe malingaliro enieni azakudya a cysteine ​​​​chifukwa thupi lanu limatha kupanga pang'ono.

Kuti thupi lanu lipange amino acid cysteine, mumafunika folate yokwanira, vitamini B6, ndi vitamini B12. Zakudya zimenezi zimapezeka mu nyemba, mphodza, sipinachi, nthochi, nsomba za salimoni ndi tuna.

Ngakhale zakudya zambiri zokhala ndi mapuloteni, monga nkhuku, turkey, yoghurt, tchizi, mazira, mpendadzuwa, ndi nyemba, zimakhala ndi cysteine, anthu ena amasankha kumwa zowonjezera za NAC kuti awonjezere kumwa kwawo kwa cysteine ​​​​.

CNA ili ndi bioavailability yochepa monga chowonjezera pakamwa, kutanthauza kuti sichimalowetsedwa bwino. Malangizo omwe amavomerezedwa tsiku lililonse ndi 600 mpaka 1 mg wa NAC (800, 44).

NAC ikhoza kuperekedwa kudzera m'mitsempha kapena pakamwa, ngati aerosol, madzi kapena ufa.

Pitilizani Kudya zakudya zokhala ndi mapuloteni kungapangitse thupi lanu kukhala ndi amino acid cysteine, koma NAC imathanso kutengedwa ngati chowonjezera chothandizira kuchiza matenda ena.

Zotsatira zoyipa

NAC mwina ndi yabwino kwa akuluakulu ngati iperekedwa ngati mankhwala olembedwa ndi dokotala.

Komabe, kuchuluka kungayambitse nseru, kusanza, kutsekula m'mimba, komanso kudzimbidwa (47).

Akakowetsedwa, angayambitse kutupa mkamwa, mphuno, kugona, ndi chifuwa cholimba.

Anthu omwe ali ndi vuto lotaya magazi kapena omwe amamwa mankhwala ochepetsa magazi sayenera kumwa NAC, chifukwa amachepetsa kutsekeka kwa magazi (48).

NAC ili ndi fungo losasangalatsa lomwe limapangitsa kukhala kovuta kudya. Ngati mwasankha kumwa, funsani dokotala poyamba.

Pitilizani Ngakhale kuti NAC imatengedwa ngati mankhwala otetezeka, ikhoza kuyambitsa nseru, kusanza, kusokonezeka kwa m'mimba, ndi vuto la pakamwa ngati litakoka mpweya.

Chotsatira chomaliza

CNA imagwira ntchito zingapo zofunika pamoyo wamunthu.

Imadziwika kuti imatha kubwezeretsanso ma antioxidant glutathione, imayang'aniranso neurotransmitter glutamate yofunika kwambiri muubongo. Kuonjezera apo, NAC imathandizira dongosolo la detoxification la thupi.

Ntchito izi zimapangitsa kuti NAC zowonjezera zikhale njira yabwino yochizira matenda angapo.

Funsani dokotala wanu kuti mudziwe ngati NAC ingakuthandizireni kukhala ndi thanzi labwino.