Vir duisende jare is swartpeper 'n stapelbestanddeel regoor die wêreld.
Dit word dikwels die "koning van speserye" genoem, en kom van die gedroogde, onryp vrugte van die inheemse Indiese plant swart peper. Heel swart peperkorrels en gemaalde swartpeper word algemeen in kook gebruik (
Benewens die toevoeging van geur aan kos, kan swartpeper as 'n antioksidant dien en 'n verskeidenheid gesondheidsvoordele bied.
Hierdie artikel ondersoek swartpeper, insluitend die voordele, newe-effekte en kulinêre gebruike daarvan.
Inhoudsopgawe
Kan gesondheidsvoordele inhou
Verbindings in swartpeper - veral sy aktiewe bestanddeel, piperien - kan beskerm teen selskade, die opname van voedingstowwe verbeter en spysverteringsprobleme help (, ).
'n Kragtige antioksidant
Verskeie studies toon dat swartpeper as 'n antioksidant in jou liggaam optree (, ).
is verbindings wat selskade beveg wat veroorsaak word deur onstabiele molekules wat vrye radikale genoem word.
Vrye radikale word gevorm as gevolg van swak dieet, blootstelling aan die son, rook, besoedeling, ens.
’n Proefbuisstudie het bevind dat swartpeper-ekstrakte meer as 93% van die skade wat veroorsaak is deur vrye radikale wat wetenskaplikes in ’n vetterige voorbereiding gestimuleer het, kon weerstaan ().
Nog 'n studie in rotte wat 'n hoë-vet dieet gevoer het, het waargeneem dat behandeling met swartpeper en piperien vrye radikalevlakke verlaag het tot vlakke soortgelyk aan rotte wat 'n normale dieet gevoer het ().
Laastens het 'n proefbuisstudie in menslike selle bevind dat swartpeperekstrakte tot 85% van selskade wat met kankerontwikkeling verband hou, kon stop ().
Saam met piperien bevat swartpeper ander anti-inflammatoriese verbindings – insluitend die essensiële olies limoneen en beta-kariofilleen – wat kan beskerm teen inflammasie, selskade en siektes (
Alhoewel die antioksidant-effekte van swartpeper belowend is, is navorsing tans beperk tot proefbuis- en dierestudies.
Verhoog die opname van voedingstowwe
Swartpeper kan die opname en funksie van sekere voordelige voedingstowwe en verbindings verbeter.
Dit kan veral verbeter - die aktiewe bestanddeel in die gewilde anti-inflammatoriese spesery borrie (
Een studie het bevind dat die gebruik van 20 mg piperien met 2 gram curcumin die beskikbaarheid van curcumin in menslike bloed met 2000% verbeter het (
Navorsing toon ook dat swartpeper die opname van beta-karoteen kan verbeter – 'n verbinding wat in groente en vrugte voorkom en wat jou liggaam verander in (,).
Betakaroteen funksioneer as 'n kragtige antioksidant wat selskade kan beveg en siektes soos hartsiektes (
'N 14-dae studie in gesonde volwassenes het bevind dat die neem van 15 mg betakaroteen met 5 mg piperien die bloedvlakke van beta-karoteen aansienlik verhoog het in vergelyking met die neem van betakaroteen alleen ().
Kan vertering bevorder en diarree voorkom
Swartpeper kan gesonde maagfunksie bevorder.
Spesifiek, die verbruik van swartpeper kan die vrystelling van ensieme in jou pankreas en ingewande stimuleer wat help om vette en koolhidrate te verteer (
Dierestudies toon dat swartpeper ook diarree kan voorkom deur spierspasmas in jou spysverteringskanaal te inhibeer en die (,
Trouens, studies in dierlike dermselle het bevind dat piperien teen dosisse van 4,5 mg per pond (10 mg per kg) liggaamsgewig vergelykbaar was met loperamied, 'n algemene middel teen diarree, om spontane dermkontraksies te voorkom. (, ).
As gevolg van die positiewe uitwerking daarvan op maagfunksie, kan swartpeper nuttig wees vir mense wat aan swak spysvertering en diarree ly. Meer navorsing by mense is egter nodig.
Uitvoerende Opsomming
Swartpeper en sy aktiewe verbinding piperien kan kragtige antioksidante aktiwiteit hê, verbeter die opname van sekere voedingstowwe en voordelige verbindings, en verbeter spysverteringstelsel gesondheid. Tog is meer navorsing nodig.
Gevare en moontlike newe-effekte
Swartpeper word as veilig beskou vir menslike gebruik in tipiese hoeveelhede wat in kos en kook gebruik word ().
Aanvullings wat 5 tot 20 mg piperien per dosis bevat blyk ook veilig te wees, maar navorsing op hierdie gebied is beperk (
Die eet van groot hoeveelhede swartpeper of die neem van hoë dosis aanvullings kan egter ongewenste newe-effekte veroorsaak, soos brandende sensasies in die keel of maag (
Boonop kan swartpeper die absorpsie en beskikbaarheid van sekere medikasie bevorder, insluitend antihistamiene wat gebruik word om simptome te verlig (
Alhoewel dit nuttig kan wees vir swak geabsorbeerde medikasie, kan dit ook lei tot gevaarlik hoë absorpsie van ander.
As jy jou swartpeper-inname wil verhoog of piperienaanvullings wil neem, maak seker dat jy met jou gesondheidsorgverskaffer raadpleeg oor moontlike geneesmiddelinteraksies.
Uitvoerende Opsomming
Tipiese hoeveelhede swartpeper wat in kook gebruik word en aanvullings wat tot 20 mg piperien bevat blyk veilig te wees. Swartpeper kan egter die absorpsie van medikasie verbeter en moet met omsigtigheid in kombinasie met sekere medikasie gebruik word.
Kulinêre gebruike
Jy kan op verskeie maniere swartpeper by jou dieet voeg.
Gemaalde swartpeper of heel swartpeperkorrels in 'n pot met 'n meul is algemeen in kruidenierswinkels, markte en aanlyn.
Gebruik swartpeper as 'n bestanddeel in resepte om geur en speserye by vleis, groente, slaaisouse, sop, roerbraai, pasta en meer te voeg.
Jy kan ook 'n knippie swartpeper by roereier, roosterbrood, vrugte en dips voeg vir 'n pittige aanraking.
Om 'n marinade met die speserye te maak, meng 1/4 koppie (60 ml) olyfolie met 1/2 teelepel swartpeper, 1/2 teelepel sout en 'n bietjie van jou ander geurmiddels gunstelinge. Borsel hierdie marinade op vis, vleis of groente voordat dit gekook word vir 'n geurige gereg.
Wanneer dit op 'n koel, droë plek gestoor word, kan die raklewe van swartpeper tot twee tot drie jaar wees.
Uitvoerende Opsomming
Swartpeper is 'n veelsydige bestanddeel wat by 'n verskeidenheid resepte gevoeg kan word, insluitend vleis, vis, eiers, slaaie en sop. Dit is in die meeste kruidenierswinkels beskikbaar.
Die bottom line
Swartpeper is een van die gewildste speserye ter wêreld en kan indrukwekkende gesondheidsvoordele bied.
Piperien, die aktiewe bestanddeel in swartpeper, kan vrye radikale beveg en vertering en absorpsie van voordelige verbindings verbeter.
Swartpeper word oor die algemeen as veilig in kook en as 'n aanvulling beskou, maar kan die absorpsie van sekere medikasie aansienlik verhoog en moet in hierdie gevalle met omsigtigheid gebruik word.
Vir die meeste mense is swartpeper egter 'n maklike manier om geur by jou maaltye te voeg en 'n paar gesondheidsvoordele te geniet.
